Friday, January 8, 2010

Labau ginshi.


DU DAJU LAHTAW ZAU SENG A LABAU KADUN

Lashio Ginwang, Mung Jet Bang Shau mare na Hpung Up Sara Lahtaw Balawng Du (wai wa sai) hte Jawng Saranum Lahpai Nang Htang yan a shadang sha marai (6), shayi sha marai (3) hta na shadang sha alat wa re. Shi mying hpe Zau Hkrang mung nga ma ai. 1920 ning, February 14 ya hta shangai n'htawm, laika hpaji tsang 7-8 sharin chyoi la lu wa ai ten, 1940-41 ning hta Japan ni du bang wa ai majaw, Japan Hpyen Dap e ga gale salang makan bungli shang gunhpai ai.
1944-45 ning hta Japan wai mat wa n'na, Jinghpaw-American Ringja (Kachin American Ranger) dap kaw Gyi Jum /Jere (Sgt/Clk) makan lit shang gunhpai wu ai. Dai hpang Inglik Levi dap hta Du (Lt.) atsang du hkra hpyen amu bai shang gunhpai ai. Inglik ni Myen Mung hpe shanglawt jaw ai hpang 1949 ning hta tsang (10) hpaji hpe matut sharin awng la lu ai. Dai shaning hta sha Du Up Daju Naw Seng hte rau KNDO hte matut let Myen Mung Asuya hpe rawt malan gasat ai. 1950 ning hta Du Kaba Naw Seng Miwa Mung de shang mat wa ai ten shi gaw Kayin Mung de yu mat n'na, KNDO kata e dap ba (Brigade) langai mi up hkang nga yang, 1957 ning hta Yanggung Dakkasu Jawng lung nga ai kanau Zau Tu hte rau dakkasu jawng ma ni hpe matut mahkai la n'htawm, 1959 ning hta Lashio de bai mayun lung wa ngut jang Wunpawng Mungdan Shanglawt Rawt Malan lam hpe woi awn galaw hpang wa sai.
Wunpawng Mungdan Shanglawt Rawt Malan Hpung hpe woi awn shalat hkrang shapraw da lu ai hte rau, 1965 ning, December shata hta sinat laknak tam let mung masa mahkrun waw majen je na matu Htai Mung de rawt sa wa wu ai. 1970 ning, April 4 ya hta Bang Noi Man Hying Du Wa Hkun Hpung hte Du Jan Nang Htu yan a shayi sha Nang Bawk hpe hkungran dinghku de sai. Htai Mung kaw mungdan shalawt makan lit matut gunhpai nga ai ten, 1975 ning, August shata (10) ya shani, Htai Mung kata Htam Ngawp kadawng hkrun lam e, n hkru n shawp yuk jahtuk sa namdan masha Seng Tu ngu ai Tu Bung hpung ni a lata hta mungdan hte mung shawa a matu asak ap nawng mat wa nu ai rai.
Du Daju Lahtaw Zau Seng gaw;-
(1) Dip up sai chyup hkrum nga ai Wunpawng Amyu Sha ni hte Wunpawng Mungdan Sha ni hpe shalawt la lu na matu, Wunpawng Mungdan Shanglawt Rawt Malan Hpung kaba hpe shawg ningnan woi de gaw hpang dat ai ning baw kaba re.
(2) Myu tsaw myit mung tsaw myit nachying kaba la ai wa re.
(3) Galaw gwi ai hte dawdan gwi ai myit atsam marai ni hte hpringtsup ai wa re.
(4) Wunpawng ga ni hta na, Jinghpaw ga, Azi ga, Maru ga, Lashi ga hte maigan amyu ni a Myen ga, Sam ga, Inglik ga,Kala ga, Htai ga, Lahu ga ni chyoi hkung hkyang ai wa re.
(5) Shingnaw shangna hpe lapu shabyin shatai lu ai, tai hpyen wa hpe myi magap kau ya ai zawn re ai myi le hpaji ni mung chyoi ai
(6) Ranger prat e Lashio mare na Japan hpyen la marai hkru hpe chya-hkrung sa rim wa n'na, BGM arawng shagrau la lu ai re.

DU UP DAJU LAHTAW ZAU TU A LABAU KADUN

Shi gaw, gaw Du Da Ju Lahtaw Zau Seng a kanau majing nan re. Kaji daw de dum n’ta kaw kanu a lata hta hpaji tsang (2) du hkra sharin achyin la n’htawm, Namhpaka, Lashio jawng ni hta tsang (10) du hkra sharin awng la wu ai. Matut n’na Yanggung Dakkasu kaw (ISC) madang du hkra sharin chyoi la wu ai. Jawng lung nga let, (UTC) hta hpyen hpaji hpe mung sharin awng la lai wa sai.
1957 ning hkan n’na mung masa hkaja hpang wa ai. Kahpu Ba Lahtaw Zau Seng hpe matut mahkai let, Wunpawng Mungdan hte Wunpawngt Amyu, mungdan sha ni rawt malan lam hpe ningpawt hpang galaw saw ai. 1961 ning, March shata (7) ya shani, Lashio Gumpraw Dum hpya ai kaw woi awn ningbaw lai wa ai. Myen Mung Asuya hpyen dap ni hte shawng ningnan lang gap gasat hkat lai wa ai. May shata (18) ya shani na Nam Maw Mung Leng gasat poi hta woi awn lai wa ai.
1961 ning, August shata hta, KIA Model Bde, H.Q. Sinli ga kaw n’na Kanu Mungdan de rawt lung wa n’htawm, Manmaw Ginwang, Sadung Ginwang,Mali N-mai Walawng, Mali Hkrang Walawng, Sumpra Bum Ginwang, Putao Ginwang hte Hugawng Ginwang ni hta shara shagu chyam bra hkra shanglawt majan je atsam dat lai wa ai. Ninghtan shabawn lam, up hkang lam ni hte seng ai makan bungli ni hpe woi awn hpaw masat hkrang shapraw lai wa ai. Kala Mung, Miwa Mung ni de mung masa mahkyit mahkai lam woi galaw lai wa ai.
1966 ning hta, Law Wai Lu Awn hte hkungran dinghku de n’na, shayi sha lahkawng shaprat wu ai, Dai hpanmg 1973 ning hta Labya Seng Tawng hpe numhtap hku bai hkungran la ai. Dai shaning June shata, (16) ya shani GHQ, KIA kaw n’na, Thai Mung (OKFA) de yu sa wa ai. Thai Mung kaw Ningbaw Kaba Du Daju Zau Seng hte sa hkrum n’na, makan bungli ni matut galaw gunhpai nga ai ten laman, 1975 ning, August shata (6) ya shani Thai Mung kata Htam Ngawp kadawng hkrun lam e, n hkru n shawp la ai yuk jahtuk sa numdan masha Seng Tu ngu ai Tu Bung hpung ni a lata hta asak sum lai wa sai rai.
Du Up Daju Lahtaw Zau Tu gaw;-
(1) Dip up sai chyup hkrum nga ai Wunpawng Amyu Sha ni hte Wunpawng Mungdan Sha ni hpe shalawt la lu na matu, Wunpawng Mungdan Shanglawt Rawt Malan Hpung kaba hpe woi gaw de sa wa ai hta, Ningbaw Malai (Shingtau Ningbaw) hku n’na makan lit la woi awn lai wa ai wa re.
(2) Galaw gwi ai daw dan gwi ai atsam ningja rawng ai wa re.
(3) Myu tsaw myit, mung tsaw myit kaba la ai wa re.
(4) Hkam kaja ai hte atsam marai hpring tsup ai wa re.

SALANG PUNG SHWI ZAU SENG A LABAU KADUN

Kuthkai Ginwang, Hu Bren Pungshwi ga, Man Je mare na Wunji Usa Du Wa Maran Zau La hte Du Jan Gauri Zang Kai yan a shadang sha alat re. Shi a mying Hkun Seng mung nga ma ai. 1938 ning, April shata praw (3) ya shani shangai n’na, asak kaji daw Kuthkai, Lshio, Tawnggyi hkan jawng lung laika hpaji sharin lai wa ai. Tsang (10) awng ngut n’na, Yunggung Dakkasu de BSC madang du hkra matut sharin la ai.
1962 ning kaw n’na, Wunpawng Mungdan Shanglawt Rawt Malan Hpung de saw a let, magam sa gun hpai wu ai. Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpung, Ninggawn Amu Madu hte Maigan Makyit Mahkai Dap lithkam makan lit hpe la gunhpai lai wa ai. 1970 ning, February shata (2) ya shani, Hpauyu Ji Nan hte dinghku de n’na, shadang sha langai shaprat ai. 1975 ning hta Labya Lu Seng hpe numhtap hku bai hkungran la n’htawm shayi sha langai bai shaprat ai.
1975 ning, February shata hta OKFA Camp, Thai Mung de yu wa n’na, Ningbaw Kaba Du Daju Lahtaw Zau Seng, Du Up Daju Lahtaw Zau Tu yan hte sa hkrum nga ai aten laman Brigadier Lahtaw Zau Tu hte rau 1975 ning, August shata (6) ya shani asak sum wa sai rai.
Salang Pung Shwi Zau Seng gaw;-
(1) Myutsaw myit, mung tsaw myit kaba ai la wa re.
(2) Myen Laika, Inglik laika hte prat ningnan hpaji hparat ni hpe chyoi chye kung kyang ai wa re.

DU UP GALAU HKUN CHYOI A LABAU KADUN

Lahta Sam Mung, Sinli ga, Na Hkyem Galau Kahtawng na Salang Galau Ze Lum (a) Zau La hte Salang jan Mading Kaw Tsai a kasha Matang re. Shawng de Galau Du ni gaw Sam Zaw Bwa Du ni hpe majan a hpan lam hte kaga lam ni hta garum shingtau lai wa ai, hku hkau ai jaw e, Galau Htingnu na ma langai Sinli Haw e woi nga n’na, shakung shapan ya na nga majaw kahpu ba Zuk Htam hpe sa nga shangun yang n hkraw ai, Kanau Ma Tang hpe tsun yu yang hkraw ai majaw, Sinli Haw de sa nga n’na hpaji sharin jawng lung la sai re. High School madang du hkra sharin la ai wa re.
Hkun Chyoi ngu ai gaw, Sinli Zaw Bwa n’ta ni shamying ya ai mying re. Jinghpaw ga hku Du Chyamut ngu ai lachyum re hpe chye lu ai. 1961 ning, ginhtawng e KIA Hpa Leng Camp hta hpyen shang sa du n’na, Shanglawt Hpyen Dap e shawng ningnan na hpyen la rang rut hpung hta shang lawm n’na traning sara Du Kaba Lahtaw Zau Seng, Du Kaba Lahtaw Zau Tu hte Du Kaba Lamung Tu Jai ni sharin ai lakhtak e shawng awng pru wa ai pang kaw lawm ai. Training ngut ai hpang, training sara hku lata san shatsam la hkrum n’htawm hpyen sharin shakyang lam hpe shakut shaja galaw gunhpai ai.
1962 ning Du Kaba Lahtaw Zau Tu ni Kanu Mungdan lahta daw de majen je bang wa ai shaloi hpyen gyi hku lawm nang sai.
Nahpaw makau Prang Kawng e Myen Dap hte gasat hkat ai hkan lawm ai. 1963 ning, shaning ningnan daw de commission officer shalun la sai. Shing rai nga yang, 1980-81 ning hta Gawkgut de tsang (3) Cadre Mung Masa jawng de Du Kaba Lamung Tu Jai woi awn ai hpung kaw sa lawm sharin hkam la lu sai.
1984 ning hta Ginjaw kaw n’na lak san magam bungli hte Thai Mungdan de Du Kaba Gauri Zau Seng hte rau shangun dat ai. Thai mung e magam bungli galaw gunhpai nga ai ten hta n hkru n shawp ai masha ni e gyam gap hkrum ai majaw, 1984 ning May shata (6) ya shani Wunpawng Mungdan hte Wunpawng Amyu sha ni a matu asak ap nawng lai wa sai.

Du Kaba Galau Hkun Chyoi gaw;-
(1) My tsaw myit, mung tsaw myit grai kaba ai wa re.
(2) Bungli hta kangka shakut shaja ai.
(3) Myit atsam marai, hkum hkrang atsam marai rawng ai wa re.
(4) Lit jaw gunhpai ang ai magam bungli ni hpe gwi gwi hte awng dang hkra lit la gunhpai lu ai atsam marai pring tsup ai wa re.


LAT DU DUK ZAU HKAWNG A LABAU KADUN

Lat Du Duk Zau Hkawng gaw Maji Bum, N'dau Dawm mare kaw 1945 ning, June (1) ya shani shangai n'na, loi kaba wa ai aten hta Sawng Hpre Mare de htawt sit nga ai.
1963 ning, hta Dubbung Mare lapran tsang jawng hta jawng lung n’na, tsang (2) du hkra lung awng wa sai.
1963 ning, October shata (12) ya shani Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpyen Dap de sad u ai. Asak naw kaji ai majaw training ngut ai hpang V.D.F hku hkap la hkrum wu ai. 1968 ning kaw n’na she Army de bai gale bang n’na, Du Kaba Zau Tu, Salang Kaba Pungshwi Zau Seng ni hte rau n hkru n shawp ai Seng Tu (Tu Bung) hpung ni e gyam sat hkrum n’na, amyu hte mungdan sha ni a matu asak ap nawng lai wa sai rai.

Lat Du Duk Zau Hkawng gaw;-
(1) My tsaw, mung tsaw myit hpring ai.
(2) Bungli hta kang ka ai, shakut shaja ai, sadi dung ai.
(3) Magrau grangt share shagan ai.
(4) N’tsa na hpu-awn ni hpe tsaw ra sadi dung ai, hkungga la ra ai hte madat mara ai wa re.

Ginjaw Komiti Rung
Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpung
Wungpawng Gumrawng Gumtsa Mungdan


www.kachinnet.net